Hàng chục nghìn quy hoạch (QH) đã và đang được xây dựng, với số tiền ngân sách chi trả đến năm 2020 lên tới gần 8.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, ở nhiều nơi, tình trạng vừa ban hành đã chỉnh sửa, bổ sung, quy hoạch “treo” ngày càng phổ biến. Theo thống kê của Bộ KH&ĐT, đến năm 2013, cả nước có 8.955 dự án đất nền giá rẻ quy hoạch thuộc mọi lĩnh vực ở cấp trung ương lẫn địa phương, với kinh phí lập hơn 6.720 tỷ đồng. Theo kế hoạch lập quy hoạch được Chính phủ phê duyệt, tới năm 2020, cả nước sẽ có 19.285 QH được lập, với tổng kinh phí gần 8.000 tỷ đồng. Trong đó, quy hoạch riêng cho lĩnh vực xây dựng và đô thị chiếm 63%, QH tổng thể phát triển kinh tế-xã hội chiếm 22%, QH sử dụng đất chiếm 15%...


Hàng nghìn tỷ đồng đã bỏ ra nhưng, theo đánh giá của Bộ KH&ĐT, các QH này thiếu kết nối, không thống nhất, thậm chí mâu thuẫn, chồng chéo gây tốn kém nguồn lực, giảm hiệu lực, hiệu quả của chính các QH. Tình trạng lập QH tràn lan, thiếu cơ sở khoa học, không xác định rõ đối tượng quản lý dẫn đến thiếu tính khả thi cũng được ghi nhận.

Để dẫn tới tình trạng lộn xộn kể trên, theo công ty địa ốc alibaba do việc ban hành văn bản pháp luật nhiều nhưng chưa hợp lý, thiếu thống nhất. Liên quan tới QH có tới 51 văn bản Luật và 7 Pháp lệnh của Quốc hội; 56 văn bản Nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành; Ngoài ra, còn 25 Nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của bộ ngành trung ương phải lập các QH phát triển ngành, lĩnh vực, sản phẩm chủ yếu (chưa kể hệ thống các Thông tư, Quyết định của các bộ ngành, địa phương để điều chỉnh hoạt động QH).

Ngày 31-3, nhiều hộ dân mua nhà giăng các băng rôn tại địa điểm xây dựng dự án để phản ứng việc chủ đầu tư trễ hẹn bàn giao căn hộ gần ba năm. Theo UBND quận 2, công trình đã thi công xong phần thô của bốn block chung cư, san lấp xong mặt bằng nhưng chưa hoàn chỉnh hạ tầng kỹ thuật như điện, nước, hệ thống thông tin liên lạc… Từ cuối năm 2012 đến nay, công trình ngưng thi công. Làm việc với UBND quận 2, đại diện chủ đầu tư cho hay ngoài việc phải xin khoanh lại khoản vay cũ, cần phải vay thêm 200 tỉ đồng để tiếp tục triển khai dự án.

Điển hình như QH xây dựng vùng dọc theo Quốc lộ 1; vùng Nam Phú Yên – Bắc Khánh Hòa, Nam Hà Tĩnh – Bắc Quảng Bình... không xác định được đối tượng, nguồn lực để triển khai. Chưa kể, mỗi tỉnh lại có QH riêng. Theo quy định, 6 vùng kinh tế trên cả nước phải có QH riêng. Mỗi tỉnh trong vùng cũng phải có QH theo hướng của QH chung. Nhưng thực tế, có vùng QH chưa được duyệt, địa phương đã duyệt xong QH riêng.

Còn tại các đô thị lớn như Hà Nội, TPHCM, tình trạng QH treo đang khiến không ít người dân điêu đứng. Thậm chí, nơi đâu có các khu nhà xập xệ, người ta nghĩ ngay tới đó là nơi đã có dự án, đang chờ giải tỏa. Như tại Hà Nội, dọc các tuyến phố Đội Cấn, Đại La, Thanh Nhàn, Láng, quanh công viên Tuổi trẻ Thủ đô… là những khu nhà tạm bợ, xiêu vẹo. Do những khu dân cư này đều nằm trong diện QH. Tuy nhiên, đã hàng chục năm qua dự án vẫn chưa được triển khai, người dân phải sống tạm bợ và chờ đợi.

Trong văn bản, TP đặt câu hỏi: “Nếu đã thẩm định về năng lực tài chính, năng lực tổ chức thực hiện dự án của PVC Land thì tại sao xảy ra tình trạng thiếu vốn triển khai dẫn đến vi phạm thời gian bàn giao nhà theo cam kết trong hợp đồng là cuối năm 2011?”. TP cũng yêu cầu làm rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước (như Sở Xây dựng, Sở TN&MT, UBND quận 2…) trong việc thiếu kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện dự án của chủ đầu tư. “Công trình ngưng trệ gần ba năm, chậm trễ bàn giao căn hộ cho khách hàng nhưng các cơ quan quản lý nhà nước không biết để báo cáo, đề xuất xử lý kịp thời” - TP nhắc nhở.

Về trách nhiệm của chủ đầu tư, TP cho hay PVC Land chậm trễ bàn giao căn hộ, vi phạm hợp đồng đã ký với khách hàng nên phải hoàn toàn chịu trách nhiệm dân sự theo bản án, quyết định của tòa. Trước mắt để ổn định tâm lý khách hàng và thể hiện trách nhiệm của chủ đầu tư, TP yêu cầu công ty này phải cam kết chính xác thời hạn giao căn hộ với khách hàng, đồng thời xử lý các vấn đề tài chính có liên quan.